Ngày mới vào công ty tôi rất ngạc nhiên vì những cán bộ phòng TTSP lại được gọi bằng cái tên: Tuyên truyền viên! Sao lại không phải là nhân viên kinh doanh, là nhân viên Marketing hay tư vấn viên như chúng ta thường nghe thấy ở những công ty khác, những lĩnh vực khác?Sau một thời gian làm việc ở đây tôi mới hiểu nguyên nhân sâu xa, cội nguồn xuất xứ của tên gọi Tuyên truyền viên. Và đây cũng chính là lý do để Nicotex duy trì cách gọi này suốt 8 năm qua.
Trước hết, do xuất thân từ trong Quân đội nên hơn ai hết đội ngũ lãnh đạo Công ty hiểu một cách cặn kẽ, sâu sắc nhất ý nghĩa của từ Tuyên truyền và tính chất công việc của một Tuyên truyền viên. Vì vậy, Công ty Nicotex không gọi là cán bộ kinh doanh hay nhân viên Marketing. Điều này hoàn toàn có cơ sở và có lý do. Công việc của một Tuyên truyền viên có nhiều điểm đặc biệt và khác hẳn so với những chức danh vừa nêu trên. Không chỉ giới thiệu sản phẩm mà các Tuyên truyền viên Công ty Nicotex còn thực hiện nhiệm vụ phổ biến, giúp bà con nông dân tiếp cận khoa học kỹ thuật mới, có những biện pháp phòng trừ sâu bệnh hiệu quả nhất. Chính vì thế, khi cả xã hội, cả đất nước đều gắn những cái mác nghe rất chuyên nghiệp, sang trọng cho người làm nhiệm vụ bán hàng thì Công ty Nicotex vẫn giữ nguyên tên gọi Tuyên truyền viên giản dị, gần gũi và có phần “thô mộc”!
Vừa qua, cũng có ý kiến cho rằng nên thay tên gọi Tuyên truyền viên bằng tên gọi Tư vấn viên. Tên gọi Tư vấn viên nghe có vẻ chuyên nghiệp, bóng bẩy và có tầm cao. Nhưng xét về bản chất thì việc thay đổi tên gọi là sự khác biệt hoàn toàn về ý nghĩa, mục tiêu hành động của tên gọi ban đầu chúng ta đặt ra. Tuyên truyền được hiểu là một hoạt động nhằm thuyết phục quần chúng thông qua các phương tiện thông tin để hướng dẫn quần chúng hành động theo mục tiêu đặt ra nhằm đạt một mục đích nhất định nào đó. Còn tư vấn là cách xử lý các câu hỏi. Từ khái niệm trên để thấy hành động tuyên truyền là có sự chủ động của chủ thể. Chủ động lên chương trình, xúc tiến và triển khai hoạt động nhằm đạt được mục đích đã đề ra. Công việc tư vấn mang tính chất thụ động nhiều hơn, vì anh chỉ xử lý các câu hỏi. Nghĩa là công việc của anh chỉ được triển khai khi có các câu hỏi gửi đến, khi có khách hàng, đối tác yêu cầu.
Tuyên truyền viên và Tư vấn viên đều có mục đích cuối cùng là bán được hàng. Nhưng hình thức hoạt động của 2 công việc này lại khác nhau hoàn toàn. Hình thức truyền tải thông tin của hoạt động tuyên truyền cũng đa dạng và phong phú hơn hình thức tư vấn. Đó là hội thảo, hội nghị đầu bờ, quảng cáo truyền hình, truyền thanh, trao đổi trực tiếp v..v. Từ đó đòi hỏi người làm tuyên truyền phải thông minh, sáng tạo, uyển chuyển sử dụng mọi công cụ có được để tuyên truyền phục vụ cho mục đích của mình; Tuyên truyền tập trung lý luận để đạt được mục đích của chủ thể. Tư vấn thường chỉ được tiến hành khi có yêu cầu, có nhu cầu từ khách quan. Người tiến hành tư vấn thường tìm, lựa chọn ra những thông tin, tri thức, giải pháp, phương án hành động thích hợp nhất để từ đó cho khách hàng lựa chọn và đưa ra quyết định đúng đắn nhất. Tư vấn là để thỏa mãn nhu cầu của khách thể (cũng để mang lại lợi nhuận cho mình).
Đối tượng tuyên truyền thường là quảng đại quần chúng, là đám đông có trình độ lí luận đơn giản, tiếp nhận thông tin có hạn và lại hay quên. Đối với công ty chúng ta thì cụ thể là người nông dân. Vì thế, người thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền phải biết tập trung vào một mục đích duy nhất để hướng quần chúng vào mục tiêu đó. Phải có kiến thức sâu rộng về tâm lý, về ngoại giao, về ngành nghề, về chức năng của các đối tượng tuyên truyền, thì công tác tuyên truyền mới có hiệu quả. Những hiểu biết, kiến thức cũng như kinh nghiệm này của Tuyên truyền viên được hình thành, tích lũy dần qua quá trình làm việc và trở thành cái tự thân, cái sẵn có. Trước khi tiến hành công việc đòi hỏi Tuyên truyền viên phải có sự nghiên cứu sâu sắc những kiến thức cần tuyên truyền và yêu mến, quí trọng những kiến thức đó vì nó là cái của mình.
Đối tượng tư vấn, phạm vi tác động của Tư vấn viên thường là cán bộ kinh doanh, ban lãnh đạo các cấp, các công ty, tập đoàn, hệ thống đại lý, hệ thống người tiêu dùng với công việc định giá doanh nghiệp, định giá tài sản cố định, vô hình, luật pháp, tư vấn tiêu dùng… Chính vì mỗi đối tượng lại có những nhu cầu khác nhau nên khi nhận hợp đồng tư vấn hay chuẩn bị tiến hành tư vấn, Tư vấn viên mới tìm hiểu. Và có thể, những dữ liệu này họ chưa có sẵn.
Từ sự khác nhau căn bản giữa 2 khái niệm này để thấy, chúng ta hoàn toàn có cơ sở để gọi bằng cái tên Tuyên truyền viên. Chúng ta gọi bằng Tuyên truyền viên vì chúng ta chủ động tìm đến với bà con nông dân để giới thiệu sản phẩm. Hơn thế nữa, chúng ta còn giới thiệu, hướng dẫn những tiến bộ khoa học kỹ thuật, những phương pháp phòng – trị các loại sâu bệnh hại cho bà con áp dụng để có những vụ mùa thắng lợi. Vì chúng ta – với truyền thống QĐND, là những anh bộ đội cụ Hồ đã luôn gắn bó với bà con nông dân, lo chung nỗi lo mất mùa, vui chung niềm vui được mùa với bà con nông dân.
Những Tuyên truyền viên của chúng ta không chỉ giới thiệu về sản phẩm, về những nét đẹp của sản phẩm mà còn giới thiệu những nội dung rộng lớn hơn rất nhiều. Đó là đạo đức sống, đó là văn hóa của doanh nghiệp, đó là thông tin thời sự chính trị xã hội. Tất cả những thông tin này phục vụ, bổ trợ cho việc tuyên truyền, làm thay đổi thái độ của người được tuyên truyền. Từ những nội dung tuyên truyền ấy, đòi hỏi mỗi Tuyên truyền viên của công ty phải trang bị cho mình kiến thức sâu rộng, thường xuyên học hỏi mọi nơi, mọi lúc với sự cầu thị và khiêm tốn để mỗi khi đi tuyên truyền sẽ giới thiệu được cho bà con nông dân những kiến thức quan trọng, hữu ích, giới thiệu được những nét đẹp trong hình ảnh công ty và trong văn hóa công ty… Để mỗi Tuyên truyền viên trở nên thật gần gũi, thân thương với mỗi người nông dân, khi đi thì dân nhớ, khi ở thì dân thương.
Để trở thành một Tuyên truyền viên được “ai ai cũng quý em như người nhà” (lời trong bài hát “Nicotex trong lòng quê hương” của nguyên Phó giám đốc kinh doanh Nguyễn Duy Vinh) thì bắt buộc người đó phải trải nghiệm qua, chứ không đơn thuần là lấy ý kiến từ người khác. Do đó đòi hỏi Tuyên truyền viên phải gương mẫu, phải tự rèn luyện: Rèn luyện về đạo đức, về lối sống, về kiến thức thực tiễn, về tình yêu sản phẩm, tình yêu con người, tình yêu cuộc sống…vv. Những điều này chưa hẳn một Tư vấn viên đã phải trải nghiệm qua.
Mặc dù tên gọi Tuyên truyền viên ở giữa thời hội nhập nghe cũ kỹ, chân chất nhưng tên gọi này lại bao hàm đúng nhất, đầy đủ nhất ý nghĩa công việc mà mỗi cán bộ của ta đang làm. Tên gọi này lại nói đúng bản chất và truyền thống công ty suốt 8 năm qua. Người được gọi bằng cái tên Tư vấn viên nghe thật hiện đại và hàm ý cho người đối diện thấy đây là người làm việc chuyên nghiệp, có trình độ chuyên môn cao nhưng đặt vào thực tế công việc mà mỗi Tuyên truyền viên của Nicotex đang làm lại không thể phù hợp. Bên cạnh đó, Tuyên truyền viên là người biến mọi người sau khi tiếp xúc với mình thành một Tuyên truyền viên mới. Tính chất sinh sản của Tuyên truyền viên là ở chỗ một thành mười, mười thành trăm, tạo ra một cộng đồng có kiến thức về một vấn đề đã được tuyên truyền. Vì thế tuyên truyền là phong trào, và phải trở thành phong trào.
Hiện nay trình độ của bà con nông dân cũng đã được nâng lên rất nhiều nhưng hầu như họ vẫn phải nhờ đến sự giúp đỡ của cán bộ kỹ thuật. Do thói quen canh tác, thói quen sử dụng thuốc BVTV còn mang nhiều tính tự phát và bừa bãi. Chỉ đến có khi sâu, bệnh hại đã nặng hoặc kháng thuốc mới thắc mắc, mới hỏi đến cán bộ kỹ thuật. Nếu chúng ta chờ đến khi bà con đến hỏi mới giải đáp (tư vấn) thì có lẽ đã muộn. Còn chúng ta chủ động tuyên truyền, nghĩa là nắm bắt tình hình thực tế, kinh nghiệm từ những vụ trước để có sự chủ động lên kế hoạch, mục đích hoạt động. Chúng ta sẽ tự đặt ra các vấn đề từ thực tế để chỉ rõ cho bà con nông dân cách thức phát hiện, phòng trừ một cách hiệu quả nhất. Như vậy, chúng ta đã chủ động đi trước một bước để hạn chế tối đa những thiệt hại do sâu bệnh hại gây ra, tránh mất mùa, giảm năng suất cây trồng cho bà con. Điều này ắt hẳn chỉ có thể gọi là Tuyên truyền chứ không thể gọi được là Tư vấn. Và những cán bộ của ta làm công việc này chắc chắn sẽ phải được gọi là Tuyên truyền viên chứ không thể gọi là Tư vấn viên được. Thêm điểm khác biệt lớn nữa là, đối với dịch vụ tư vấn thì người được tư vấn thường phải trả phí, còn người đi tham dự hoạt động tuyên truyền thì hoàn toàn miễn phí.
Tất cả những việc tuyên truyền, phổ biến khoa học kỹ thuật cũng không nằm ngoài mục đích bán hàng, TTSP nhưng cách thức làm cũng hết sức quan trọng. Từ cách nhìn nhận về vị trí, chỗ đứng của mình – là một Tuyên truyền viên, gần gũi với nông dân, hiểu một cách sâu sắc nhất về mùa vụ, sâu bệnh hại, về những ưu tư, trăn trở của bà con nông dân… thì mỗi cán bộ của chúng ta khi đi thị trường, xúc tiến bán hàng sẽ thực sự làm đúng, đầy đủ những công việc của một Tuyên truyền viên. Còn nếu như chúng ta coi mình chỉ là một Tư vấn viên thì có nghĩa chúng ta chỉ đạt được một phần công việc, có thể trước mắt vẫn bán được hàng nhưng lâu dài sự thấu hiểu, cảm thông với người nông dân (một trong những truyền thống đáng quý của chúng ta) sẽ dần mất đi. Lúc này, chính là sự mất dần bản sắc Nicotex, mất dần thương hiệu Nicotex trong lòng bà con nông dân.
Để có tên gọi Tuyên truyền viên tồn tại suốt 8 năm qua không phải không có cơ sở. Trước khi đưa ra tên gọi này, lãnh đạo công ty cũng đã suy nghĩ, phân tích rất kỹ lưỡng ý nghĩa của từ, ý nghĩa, tính chất, bản chất của công việc, của cách thức tiến hành công việc. Vì thế, không thể tùy tiện thay đổi tên gọi chỉ vì cách gọi của chúng ta không được hiện đại như những chức danh khác. Mỗi Tuyên truyền viên khi đi tiếp xúc với bà con nông dân, khi mở hội nghị nông dân, hội nghị đầu bờ, XTBH đều cần phải thấy tự hào khi giới thiệu mình là một Tuyên truyền viên. Tên gọi này vừa đúng về bản chất vừa có ý nghĩa kế thừa những truyền thống, đức tính quý của người cán bộ Việt nam tuyên truyền giải phóng quân. Đây là một điểm mạnh, một giá trị lịch sử đáng quý mà chúng ta cần phát huy.
Mặt khác, nếu chúng ta làm tốt công việc của mình thì lúc ấy dù gọi bằng cái tên Tuyên truyền viên hay Tư vấn viên hoặc nhân viên kinh doanh, cán bộ thị trường… hay là gì đi nữa cũng không có ý nghĩa gì cả. Vì lúc đó, khách hàng của ta, đối tác của ta nhớ đến ta với tư cách là một người làm ở Nicotex, hình ảnh chúng ta được gắn liền với hình ảnh lớn nhất là Công ty Nicotex.
Thủy Bằng